2022-yil 7-iyun kuni O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan “Reklama to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonuni imzolandi. Qonunning kuchga kirish muddati 3 oy etib belgilandi. Shunga ko‘ra, Oliy Majlis tomonidan qabul qilingan, yangilangan tahrirdagi “Reklama to‘g‘risida”gi qonun joriy yilning 8-sentyabr kuni qonuniy kuchga kiradi.

Qayd etish joizki, yangi tahrirda qabul qilingan ushbu qonun mohiyatan demokratik tamoyillarga asoslangan, shuningdek iste'molchilar huquqlarini har tomonlama himoya qilishni nazarda tutadi hamda reklama beruvchilar va reklama bozorining professional ishtirokchilari faoliyati uchun eng yaxshi sharoitlar yaratishga yo‘naltirilgan.

Qonunning kuchga kirishi reklama axborotining aylanishini faollashtirishga, shuning bilan birga xo‘jalik yurituvchi sub'ektlarning ish faolligini oshirishga turtki bo‘ladi. Qolgan muhim maqsadlar bilan bir qatorda, qabul qilingan mazkur qonun reklama xabarlarida davlat tilidan foydalanishning tartibini belgilaydi.

So‘nggi paytlarda reklama axborotining tili masalasida turli xil munozaralar paydo bo‘lmoqda. Shu sababli men ham ushbu masalada o‘z fikr va mulohazalarimni bildirishimga to‘g‘ri keldi.

Birinchi navbatda shahar axborot muhiti milliy axborot makonining ajralmas qismi ekanligini anglab olish lozim. Bir davlatdan ikkinchi davlatga sayohat qilayotgan har bir inson buni osongina anglashi mumkin. yevropa shaharlari reklamasining landshafti Osiyo shaharlarinikidan tubdan farq qiladi. Ushbu farq har bir elementda aks etadi – reklama joyi konstruksiyalarida, texnik jihozlarida va albatta asosiy attribut hisoblanmish – reklama axborotini yetkazishning tilida.

Ushbu masalani tartibga solish bo‘yicha “Reklama to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonunida alohida modda ajratilgan. Ruxsat bersangiz moddani quyida to‘liq ko‘rsatib o‘tsam.

O‘ylaymanki, mazkur moddada hamma narsa oddiy va tushunarli qilib yozilgan.

Qonunning qabul qilinishi bilan mamlakatimizdagi barcha reklamalar, shu jumladan tashqi reklama davlat tilida taqdim etilishi shart. Biroq, ushbu norma reklama beruvchilarga bunday reklama axborotlarining tarjimalarini va taqdimotlarini boshqa tillarda e'lon qilishlariga taqiq qo‘ymaydi. Shu jumladan rus tiliga ham.

Bundan tashqari, reklamaning tiliga bo‘lgan talablar faqatgina chet tillarda faoliyat yuritayotgan OAV, nashriyot mahsulotlari, Internet tarmog‘idagi axborot resurslariga nisbatan tatbiq etilmaydi. Tovar belgilari (xizmat belgilari) va logotiplarga o‘zgartirishlar kiritishga hojat yo‘q.

Qonunning yakuniy tahririga kiritilgan har bir norma reklama sohasidagi ekspertlar jamoalarining vakillari ishtirokida ko‘p marotaba muhokama etildi va milliy reklama bozorimizni rivojlantirishning barcha zamonaviy yo‘nalishlari e'tiborga olindi. So‘nggi tanlov doimo bozor iqtisodiyoti, halol raqobat va iste'molchilar huquqlarini so‘zsiz ta'minlash tamoyillariga asoslandi. Qonun 6-moddasining qabul qilinishida reklama buyurtmachilarining (shu jumladan global jahon o‘yinchilarining) O‘zbekiston Respublikasida reklamani tarqatishda maksimal darajada davlat tilidan foydalanishga bo‘lgan qiziqishlari (mamlakatimiz aholisining ko‘pchiligi o‘zbek tilini bilishi va undan doimiy foydalanishini inobatga olgan holda) qat'iy ravishda inobatga olindi.

Shuning bilan birga, mutaxassislar reklama beruvchilarga ular ishlab chiqarayotgan tovarlar va xizmatlar uchun reklamani davlat tili bilan bir qatorda boshqa xorijiy tillarda ham tarqatish huquqini taqdim etishning zaruratini qayd etishdi.

Ilxom ABDULLAYEV,

Oliy Majlis Qonunchilik palatasi Innovatsion rivojlanish,

axborot siyosati va axborot texnologiyalari

masalalari qo‘mitasining raisi

Manba: https://parliament.gov.uz/

kun.uz — “Qonun kuchga kirgach, O‘zbekistondagi barcha reklamalar davlat tilida bo‘lishi shart” - Ilhom Abdullayev

«O‘zbekiston MET» AJ Axborot xizmati
 t.me/uzmetaxborotxizmati