2024-yil 4–5-iyun kunlari O‘zbekiston Respublikasi Raqobatni rivojlantirish va iste’molchilar huquqlarini himoya qilish qo‘mitasi hamda Iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot tashkiloti (IHTT) OECD tomonidan tashkillashtirilgan “Courtyard by Marriott” mehmonxonasida xalqaro tadbir o‘tkazildi.

Mazkur tadbirda IHTTning xususiylashtirish bo‘yicha yo‘riqnomasi hamda Avstriya, Vengriya, Finlyandiya, Sloveniya, Singapurning tajribalariga asoslangan tavsiyalar taqdimoti o‘tkazildi. Tadbirda hukumat vakillari, biznes, fuqarolik jamiyati, xalqaro tashkilotlar va ilmiy doiralar vakillari ishtirok etdi.

TADBIRDAN KO‘ZLANGAN MAQSAD: O‘zbekistonda davlat korxonalari bir qator iqtisodiyot tarmoqlarida, jumladan, tog‘-kon sanoati, energetika, ishlab chiqarish, telekommunikatsiya, transport va qishloq xo‘jaligida ustunlik qiladi va bu nafaqat ichki sharoitga, balki O‘zbekistonning xalqaro raqobatbardoshligiga ham ta’sir qiladi.

Hukumatning muhim roli va hukumatning ushbu korxonalarni nazorat qilish va boshqarishda o‘ynashi mumkin bo‘lgan roli sog‘lom raqobatni rag‘batlantirish, milliy iqtisodiyotda xususiy sektorning kengroq ishtirokini qo‘llab-quvvatlash va to‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investitsiyalarni jalb qilish qobiliyatiga muhim ta’sir ko‘rsatdi.

Harakatlar hamjamiyatining navbatdagi davra suhbatida OECD auditoriyani davlat mulkini professional boshqarish, xususiylashtirish va davlat korxonalarini korporativ boshqarish sohasidagi xalqaro standartlar va ilg‘or tajribalar bilan tanishtirdi hamda O‘zbekistonda hozirda qo‘llanilayotgan amaliyotlarni o‘rgandi.

Qo‘mita IHTT bilan birgalikda ilg‘or xorijiy tajribadan kelib chiqib raqobatni rivojlantirish va iste’molchilar huquqlarini himoya qilish siyosatini hamda qonunchiligini takomillashtirishga qaratilgan “O‘zbekiston Respublikasi raqobat qonunchiligi hamda siyosatiga kirish” mavzusida suhbat tinglandi.

O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2020-yil 6-iyuldagi “Raqobat muhitini yanada rivojlantirish va iqtisodiyotdagi davlat ishtirokini qisqartirish bo‘yicha qo‘shimcha chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi PF-6019-son hamda 2023-yil 6-iyuldagi “Maʼmuriy islohotlar doirasida raqobatni rivojlantirish va isteʼmolchilar huquqlarini himoya qilish sohasida davlat boshqaruvini samarali tashkil qilish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi PF-108-son farmonlariga muvofiq, O‘zbekiston Respublikasi Raqobatni rivojlantirish va isteʼmolchilar huquqlarini himoya qilish qo‘mitasiga raqobat rivojlantirish, isteʼmolchilar huquqlarini himoya qilish va reklama bozorini tartibga solish sohalarida xalqaro hamkorlikni yo‘lga qo‘yish hamda mustahkamlash, xalqaro shartnomalar tayyorlash, tuzish va bajarish haqida takliflar taqdim etish vazifalari belgilangan.

Qo‘mita Iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot tashkiloti (IHTT) bilan hamkorlikda 2021-yil 25-noyabr sanasida start berilgan “Raqobatbardoshlikni ta’minlashning adolatli bozor shartlari” loyihasi doirasida salmoqli ishlar amalga oshirib kelinmoqda.

O‘z navbatida, hozirgi kunga qadar ushbu loyihani samarali hamda yuqori saviyada amalga oshirishda Qo‘mitaning bir qator mas’ul xodimlaridan iborat ishchi guruh hamda Iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot tashkilotining (IHTT) raqobat sohasidagi xalqaro ekspertlaridan tashkil topgan guruh bilan birgalikda tizimli ish olib borilmoqda.

Mazkur loyihaning asosiy maqsadi – O‘zbekiston Respublikasining raqobat sohasidagi iqtisodiy siyosatni tahlil qilgan holda hukumat va tegishli davlat tashkilotlariga amaldagi siyosatni xalqaro ilg‘or tajribalarga muvofiq takomillashtirish bo‘yicha asoslangan takliflar ishlab chiqishdan iborat.

2017-yildan buyon O‘zbekiston hukumati bozorlarni ochish va xususiy sektorning mamlakat iqtisodiyotini rivojlantirishga qo‘shgan hissasini oshirishga qaratilgan islohotlar dasturini amalga oshirmoqda. Biroq, raqobat muhitining holati ko‘p narsani orzu qiladi. Xususan, Iqtisodiy hamkorlik va hamkorlik tashkilotining “Markaziy Osiyoda biznes uchun huquqiy muhitni yaxshilash” hisobotida qayd etilganidek, iqtisodiyotda aniq qoidalarning yoʻqligi va hukumatning haddan tashqari koʻp ishtirok etishi — davlat korxonalariga foyda keltiradigan adolatsiz bozor sharoitlariga olib keladi. Shunga ko‘ra, O‘zbekiston Iqtisodiy hamkorlik va hamkorlik tashkiloti bilan birgalikda uch yillik loyihani amalga oshirishga kirishdi. Uning yakuniy maqsadi O‘zbekistonda umume’tirof etilgan qoidalarga rioya qilishni rag‘batlantirish, yaxshi xulq-atvorni rag‘batlantirish va jamiyatni rivojlantirish uchun hamkorlikdagi hamkorlik hamjamiyatini yaratishni qo‘llab-quvvatlashdan iborat.

O‘zbekiston bozorining barcha ishtirokchilari uchun teng shart-sharoitlar:

• Loyihaning birinchi komponenti huquqiy bazani, institutlarni va loyihani amalga oshirish salohiyatini baholash orqali raqobat rejimini oʻrnatishni qoʻllab-quvvatlashga qaratilgan boʻlib, soʻngra OECDning maxsus tavsiyalarini hukumat amalga oshirishini qoʻllab-quvvatlash boʻyicha salohiyatni oshirish tadbirlari;
• Ikkinchi ustun OECD hukumatlari, biznes va fuqarolik jamiyati oʻrtasida xabardorlikni oshirish uchun Harakatlar Hamjamiyatining muntazam davra suhbatlari orqali bozor qoidalarini bozorning barcha ishtirokchilari oʻrtasida yanada samaraliroq joriy etish va davlat korxonalari faoliyatini yanada samaraliroq tartibga solish yoʻllarini aniqlashga qaratilgan raqobatbardoshlikni oshirish uchun korruptsiyaga qarshi kurash, halollik va adolatli raqobat sohasidagi standartlar hamda ilg‘or tajribalar.

Loyiha Siemens Integrity Initiative tomonidan qo‘llab-quvvatlanadi va moliyalashtiriladi va Adriatik mintaqasida raqobatbardoshlik uchun ilgari o‘tkazilgan yarmarka bozorlari tashabbusi natijalariga asoslanadi.

✍️ Nigora Abdullayeva, «O‘zbekiston milliiy elektr tarmoqlari» aksiyadorlik jamiyati Muvofiqlik tizimi (komplayens) xizmati boshlig‘i

«O‘zbekiston MET» AJ Axborot xizmati

https://t.me/uzmetaxborotxizmati